بیماری پنجم یا اریتما اینفکتیوزوم را بهتر بشناسید
بیماری پنجم نوعی بیماری ویروسی است که باعث بروز جوش قرمز در بازوها، پاها و گونهها میشود. نام دیگر این بیماری اریتما اینفکتیوزوم بوده و در کودکان 5 تا 15 ساله رواج بیشتری داشته و خفیف است، اما برای زنان باردار یا افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، میتواند شدیدتر باشد. بیماری پنجم به راحتی از طریق بزاق و مخاط گسترش مییابد. این بیماری از این جهت بیماری پنجم نامیده میشود که پنجمین بیماری شایع از بین شایعترین بیماریهای ویروسی در کودکان است.
اطلاعاتی کامل در رابطه با بیماری پنجم
بیماری پنجم توسط ویروسی به نام پاروویروس B19 ایجاد میشود. این ویروس از طریق بزاق و ترشحات تنفسی، در میان مدارس گسترش مییابد. این بیماری بیشتر در فصول زمستان، بهار و اوایل تابستان شایع است، اما میتواند در هر زمانی و در هر سنی رخ دهد. بسیاری از بزرگسالان دارای آنتیبادیهایی هستند که از ایجاد این بیماری در طول دوران کودکی جلوگیری میکنند، اما زمانی که بیماری پنجم بزرگسالان را درگیر خود نماید، با علائم شدیدی همراه خواهد بود، از این رو در بزرگسالان شدیدتر است. اگر فردی در دوران بارداری خود دچار ابتلا به بیماری پنجم شود، خطر جدی مانند کمخونی در کمین نوزاد است و میتواند زندگی او را تهدید نماید. بیماری پنجم برای کودکانی که دارای سیستم ایمنی سالمی میباشند، بسیار خفیف بوده و به ندرت علائم شدید و ماندگاری را ایجاد میکند. احتمال ابتلا به بثورات در کودکان زیر 10 سال بیشتر است. این بیماری معمولا خفیف است و به تنهایی از بین میرود، اما در صورت بروز هر یک از شرایط زیر میتواند جدی باشد:
- بارداری
- آنمی (کمخونی)
- سرطان
- سیستم ایمنی ضعیف
معرفی علائم شایع این بیماری
به گزارش مجله پزشکی آسان طب، علائم اولیه بیماری پنجم بسیار عمومی بوده و ممکن است شبیه نشانههای آنفولانزا باشد. اغلب این علائم شامل موارد زیر میگردند:
- سر درد
- خستگی
- تب
- گلو درد
- حالت تهوع
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
طبق نظر آکادمی پزشکان خانواده، علائم تقریبا 4 تا 14 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر شده و پس از گذشت چند روز، بثورات قرمزی بر روی گونههای کودکان ایجاد میشود. این بثورات و جوشهای قرمز رنگ در عرض چند روز به پاها، بازوها و تمام بدن گسترش یافته و ممکن است هفتهها ادامه داشته باشد. بثورات در کودکان بیشتر از بزرگسالان ظاهر شده و درد معمولا عامل مشترک در همه بزرگسالان مبتلا به این بیماری است. درد ممکن است چند هفته طول بکشد و در مچ دست، مچ پا و زانو، شایعتر میباشد.
این بیماری چگونه گسترش مییابد؟
پاروویروس B19 به طرق زیر قابل گسترش خواهد بود:
- با دست زدن به دست کسی که عفونت دارد
- با دست زدن به یک شی (مانند یک اسباب بازی یا یک بطری) آلوده به عفونت
- قرار گرفتن در محیطی که فرد مبتلا به این بیماری، سرفه یا عطسه کند
پاروویروس B19 چند روز قبل از شروع بثورات به بیمار منتقل میشود. این ویروس میتواند از یک زن باردار به کودک متولد نشده او گسترش یابد.
روشهای تشخیص و درمان این وضعیت
پزشک بیماری پنجم را توسط بثورات به سادگی تشخیص خواهد داد. اگر احتمال عواقب جدی برای این بیماری وجود داشته باشد، پزشک ممکن است فرد را از نظر وجود آنتیبادیهای خاص آزمایش کند، خصوصا اگر فرد باردار بوده و یا اینکه دارای سیستم ایمنی ضعیفی باشد. اکثر افراد سالمی که به این بیماری مبتلا میباشند، نیازی به درمان ندارند. هیچ نوع واکسنی برای جلوگیری از عفونت وجود ندارد و هیچ دارویی نیز برای درمان این بیماری موجود نیست، اما اگر فرد مبتلا دچار آسیب دیدگی مفاصل، سر درد و یا تب باشد، ممکن است پزشک برای از بین بردن علائم، استامینوفن را به او توصیه کند، در غیر این صورت شما باید بدن خود را برای مبارزه با ویروس آماده کنید و این کار معمولا یک تا 3 هفته طول میکشد. شما میتوانید با نوشیدن مایعات زیاد و استراحت کافی این کار را انجام دهید. کودکان نیز میتوانند پس از بهبود قرمزی بثورات، به مدرسه بازگردند زیرا در این وضعیت، بیماری آنها دیگر مسری نخواهد بود. در موارد شدید و خطرناک، پزشک میتواند ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG) را به بیمار تجویز کند، البته این مورد به ندرت رخ خواهد داد.
عوارض جانبی بیماری پنجم در دراز مدت
این بیماری برای اکثر افراد سالم، پیامدهایی در دراز مدت ندارد، با این حال اگر سیستم ایمنی بدن فرد به علت اچ آی وی، شیمی درمانی یا سایر شرایط تضعیف شود، به احتمال زیاد باید تحت مراقبت پزشک قرار گیرد، زیرا بدن تلاش میکند تا با بیماری پنجم مبارزه کند. اگر فرد دچار کمخونی باشد نیز باید به پزشک مراجعه کند زیرا بیماری پنجم میتواند بدن فرد را از تولید گلبولهای قرمز متوقف سازد. اگر فرد کم خونی سلولهای داسی شکل داشته باشد، پس از اینکه در معرض بیماری پنجم قرار گرفت، باید به پزشک مراجعه کند. توجه داشته باشید که بیماری پنجم میتواند به فرزند نوزاد شما آسیب برساند، بنابراین اگر باردار هستید، بیشتر در معرض آسیب قرار دارید. بیماری پنجم میتواند باعث کمخونی در کودکان نابالغ نیز شود که بسیار خطرناک خواهد بود. عوارض دیگر مرتبط با بارداری عبارتند از:
- نارسایی قلبی
- سقط جنین
- به دنیا آمدن نوزاد مرده
نحوه جلوگیری از بیماری پنجم
همانطور که گفته شد هیچ واکسنی برای پیشگیری از بیماری پنجم وجود ندارد و هیچ راه حلی برای جلوگیری از گسترش ویروس آن نیز وجود ندارد، اما از آنجایی که بیماری پنجم معمولا از طریق ترشحات موجود در هوا و از فردی به فرد دیگر پخش میشود، باید سعی کنید در معرض عطسه، سرفه و یا نزدیک به دیگران قرار نگیرید. بهترین راه برای جلوگیری از گسترش عفونت، این است که دست های خود را به طور مرتب شستشو دهید، زیرا موجب جلوگیری از گسترش بسیاری از عفونتها میشود. حد الامکان از افراد مبتلا به بیماری پنجم دوری کنید زیرا میتواند شما را نیز مبتلا سازد.
زمان مناسب جهت مراجعه به پزشک
در صورتی که کودک دچار بثورات شده و علائمی مانند تب یا درد مفاصل را تجربه کند، خصوصا اگر مداوم باشد، باید به پزشک مراجعه کرد. اگر باردار هستید و دچار بثورات شدهاید نیز باید حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا با مراجعه به پزشک میتوان مشکل را تا حدودی حل کرد.
منبع: https://mag.asanteb.com