پیشگیری و درمان خستگی بدنی یا جسمی
درمان خستگی بدنی یا جسمی راههای مختلفی دارد. مثل حمام اب داغ ، دراز کشیدن ، خوابیدن ، نرمش ، بستن چشم ها و … . گاهی وقتها به دلیل کار زیادی که انجام دادیم بسیار خسته هستیم و دوست داریم از هر راهی که شده این خستگی را کاهش دهیم تا بتوانید بقیه کارهای روز مره مان را انجام دهیم. در این بخش برخی روشهای درمان خستگی بدنی را به شما معرفی می کنیم. به عنوان مثال دوش آب گرم میتواند شما را سر حال تر کرده و خستگی تان را در کند.
درمان خستگی بدنی
برای درمان و از بین بردن حالات اسیدی ماهیچه ها و رفع خستگی به طروق زیر عمل می کنند که به طور اختصار به شرح هر یک از آنها می پردازیم و به ترتیب عبارتند از :
1- ماساژ و مشت و مال دادن عضله و حتی گرم کردن عضلات خسته موجب تسریع جریان خون در محل مورد نظر شده و عضله خسته زودتر وضع طبیعی خود را به دست می آورد .
2- تغذیه به ویژه جذب مواد قندی رفع خستگی را تسریع می کند .
3- آشامیدنی های گرم مخصوصا با اثر قوی بعضی از محرک ها که دارا هستند مانند چای و قهوه و کافئین خستگی را رفع میکنند . مخصوصا کافئین که موجب تخفیف خستگی می گردد .
4- انواع نوشابه های کولادار Cola برای رفع خستگی نیز مناسب است . خوردن آنها گاهی بر اثر تلقین به وجود می آید . به همین دلیل باید گفت فقط انجام مطالعه ای دقیق مثل آنچه در مورد قهوه گفته شد ، می تواند دقیقا معلوم نماید که چرا چای خستگی را کمتر می کند . همین وضع در مورد انواع نوشابه های کولادار به واسطه شیرینی که دارند نیز صادق است و رفع خستگی می نماید .
5- ماهیچه های خسته را باید در محیط های دارای اکسیژن فراوان به حالت استراحت باقی گذاشت ، تا خاصیت اسیدی آن از بین برود و خنثی گردد تا ماهیچه ها مجددا قابلیت تحریک و انقباض پیدا کرده و وضع عادی و طبیعی خود را بیابند .
6- در حالت های دیگر خستگی ماهیچه های بدن انسان را که خسته هستند معمولا با سرم فیزیولوژیکی که کمی حالت قلیایی و نمکی دارند ، بشویند . چون ماهیچه های خسته حالت اسیدی داشته و با شستن سرم نمکی حالت اسیدی خود را از دست داده و خنثی شده و به حالت طبیعی خود بر می گردد . معمولا بهتر است پس از شستشوی ماهیچه های خسته با سرم پس از خشک شدن آنها را با کمی روغن زیتون نیز ماساژ داده و حالت اولیه خود را پیدا میکنند .
7- بر اثر ورزش و تمرین های شدید عضلانی تغذیه ماهیچه ها بهتر انجام می گیرد و رشد ماهیچه ها و عضلات زیادتر می شود ، مخصوصا در تمرین های عضلانی سخت ورزشی که مقاومت بدن را در مقابل خستگی بیشتر می کند .
8- درمان خستگی بدنی با آب درمانی
به طور کلی هر گونه معالجه و مداوا به کمک آب را می توان هیدروتراپی یا آب درمانی دانست . البته در اینجا منظور مصرف غیر خوراکی آب یعنی انجام حرکات و نرمش های خاص در آب است . معمولا از آب و مخصوصا آب های گرم معدنی که بعدا در مورد آن صحبت خواهیم کرد ، به خاطر اثراتش برای رفع خستگی و تسکین درد و ریلکس یعنی شل کردن عضلات استفاده می شود . آب به دلیل برخی خواص فیزیکی نظیر چسبندگی ، شناوری ، فشار و دیسکوزیته (یعنی غلطت) اثرات مفیدی در انجام رفع خستگی و حرکات ورزشی دارد . مطابق قانون ارشمیدس هنگامی که بدن در آب غوطه ور است ، به اندازه حجم آب جابجا شده از وزن آن کاسته می شود .
از آنجایی که وزن بدن در آب کمتر است ، لذا شخص یا بیمار قادر می گردد که اندام ها را با صرف نیروی کمتر به حرکت در آورد و به دلیل کاهش فشار بدن بر مفاصل درد کمتری را هنگام انجام حرکات احساس می کند و از سوی دیگر هنگامی که حرکت بر خلاف جهت آب انجام گیرد ، فشاری از طرف آب بر اندام های بدن وارد می شود که سبب تقویت عضلات ضعیف و خسته می شود . علاوه بر این با تغییر سرعت حرکات می توان شدن ورزش را مخصوصا در شنا کاهش و یا افزایش داد .
آب درمانی را به دو صورت انجام می دهند .
الف – آب درمانی عمومی که تمام بدن شخص یا بیمار را در آب قرار می دهند .
ب- آب درمانی موضعی که تنها عضو آسیب دیده و یا بخشی از بدن در آب قرار می گیرد .
در آب درمانی عمومی معمولا از استخر و یا حوض های بزرگ یا وان های پروانه ای شکل Hubbard Tank استفاده می گردد . در حالی که در هیدروتراپی موضعی از وان های کوچک و یا وان گردابی Whirt Pool استفاده می شود .
برخی از دستگاه های هیدروتراپی به گونه ای طراحی شده اند که می توانند آب را با فشار زیاد به اندام های بدن بپاشند و یا حالت گردابی در آن ایجاد می نمایند .
9- درمان خستگی بدنی با آب گرم معدنی
چون آب های گرم معدنی معمولا دارای املاح معدنی ومواد قلیایی و نمکی می باشند ، برای کسانی که بر اثر کار و کوشش و حرکات ورزشی بدنی خسته شده اند بسیار مناسب است . به گزارش آسان طب این آب ها خاصیت قلیایی داشته و آب تنی در این گونه آب ها خاصیت اسیدی ماهیچه های بدن انسان را خنثی کرده و حالت خستگی را به کلی برطرف می کند و وقتی که شخص از این آب ها خارج می شوند ، بسیار با نشاط و سر حال هستند و آماده برای کار و فعالیت جدید می باشند .
در مملکت ما از این گونه آب های با ارزش فراوان است : مانند آب گرم سر عین اردبیل ، آب گرم رامسر ، آب گرم همدان و …
10-درمان خستگی جسمی با یخ درمانی
آسیب هایی که در خستگی های سنگین ورزشی و یا در حین انجام تمرینات و ورزش ، به وجود می آید . مخصوصا پارگی و کشش عضلات و یا دردهایی که در ناحیه شانه ، آرنج ،کمر و یا مچ پا به وجود می آید . مخصوصا در ورزش های سنگین مثل وزنه برداری و کشتی یا در فوتبال ، والیبال ، بسکتبال ، تنیس و غیره ایجاد می شود ، می توان آنها را به وسیله یخ درمانی و کیسه های محتوی خرده های یخ درمان نمود .
11- عادت از خستگی می کاهد .
هر کار جدیدی در روز های اول به قدری خسته کننده است که شخص از دنبال کردن آن بیزار می شود . اشخاصی که روز اول ماشین نویسی ، یا باغبانی ویا راه پیمایی ، کوهنوردی و یا ورزش های بدنی وغیره انجام میدهند ، می دانند که هنگام شب چه خستگی بدنی مفرطی عارض آنها شده است ولی همین که به کار ادامه دادند و تمرین وعادت کردند، هیچ گونه ناراحتی در خود احساس نمی نمایند . مثلا مشاهده یک بنا و کارگر که صبح تا شب در تابستان گرم و هوای آفتابی با خم و راست کردن بدن خود مشغول به کار است ، ما را متعجب می سازد. ولی اگر از خود او بپرسیم خواهد گفت چون عادت به این نوع حرکات بدنی دارد ، خستگی حس نمی کند .
12 – درمان خستگی با آب دریا و خواص درمانی
آب دریا بهترین دارو وشفا دهنده ی بسیاری از درد هاست که برای درمان خستگی جسمی هم توصیه شده است. امروزه مراکز زیادی برای استفاده از آب دریا در همه نقاط دنیا به وجود می اید تا بدان وسیله مبتلایان به روماتیسم ، بیماری های پوستی و بیماری های دیگر و رفع خستگی را درمان می کند . آب دریا اطفالی را که مبتلا به اسهال شدید یا مسمومیت می باشند، بهبود می بخشد و درمان می کنند . آب دریا برای زنان باردار بسیار مفید است و آن ها را برای تحمل بارداری مستعد می نماید و به آنان اطفال سالم و قوی هدیه می دهد .
درمان خستگی بدنی یا جسمی موضوع این بخش از اسان طب بود. امیدواریم از اطلاعاتی که در این بخش از اسان طب تقدیمتان کردیم بهره مند شده باشید.
منبع :
asanteb.com