علت‌های ایجاد سندرم کوبوئید و روش‌های درمانی آن

سندرم کوبوئید یک بیماری ناشی از آسیب به مفصل و رباط‌های اطراف استخوان کوبوئید است. این استخوان یکی از استخوان‌های کف پای انسان می‌باشد. سندرم کوبوئید باعث درد در سمت جانبی پا شده و فرد اغلب در اطراف وسط پا و نواحی انگشت کوچک پا احساس درد می‌نماید. این مقاله به علل، علائم، تشخیص و درمان سندرم کوبوئید خواهد پرداخت.

توضیحاتی در رابطه با سندرم کوبوئید

این نوع از سندرم نتیجه انحراف جزئی استخوان‌ها در وسط پا بوده و از نظر علم پزشکی به معنی فروپاشی مفصل متقاطع می‌باشد. سندرم کوبوئید هنگامی که استخوان کوبوئید حرکت کرده و همتراز با استخوان‌های دیگر مفصل نباشد، توسعه می‌یابد. این مشکل ممکن است پس از یک آسیب ناگهانی و یا فشار آوردن زیاد از مفاصل پا رخ دهد. گزارش‌ها حاکی از آن است که این نوع از سندرم در میان جمعیت عمومی نادر است و بیشتر در ورزشکاران اتفاق می‌افتد. مطالعه‌ای در سال 2011 نشان داد که 4 درصد از ورزشکاران مبتلا به جراحات پا دارای مشکلات ناشی از استخوان کوبوئید می‌باشند. توجه داشته باشید که در صورت تشخیص و درمان به موقع، اکثر این افراد به طور کامل بهبود می‌یابند.

علائم سندرم کوبوئید

این سندرم سبب درد در قسمت جانبی پا شده و ممکن است با گذشت زمان، ناگهان یا به آرامی توسعه یابد. علائم شایع سندرم کوبوئید به شرح ذیل می‌باشند:

• در در سمت چپ پا یعنی در کنار انگشت کوچک
• به سختی راه رفتن
• تورم
• بدتر شدن درد به هنگام بلند کردن پاشنه و فشار دادن پا
• کاهش دامنه حرکات پا و یا مچ پا
• ایجاد حساسیت در کف پا
• درد‌های خسته‌کننده و مزمن

در نظر داشته باشید که درد ناشی از سندرم کوبوئید با افزایش وزن بدتر خواهد شد.

دلایل ایجاد این نوع سندرم

علل ایجاد این نوع از سندرم شامل موارد قید شده زیر می‌گردند:

√ آسیب شدید پا: شایع‌ترین علل سندرم کوبوئید، آسیب بیش از حد به پا است و به همین دلیل بیشتر در ورزشکاران رخ می‌دهد. برخی از ورزشکاران با وجود جراحات بالا به فعالیت‌های روزمره خود ادامه داده و به استخوان‌ها و مفاصل خود فشار زیادی وارد می‌نمایند و همین موضوع سبب آسیب شدید به استخوان کوبوئید می‌گردد.

√ پیچ خوردگی یا رگ به رگ شدن قوزک پا: آسیب به مچ پا می‌تواند به سندرم کوبوئید منجر شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که مچ پا به طور ناگهانی به سمت داخل بچرخد که در اصطلاح به آن پیچ خوردگی گفته می‌شود، البته عوامل بیرونی نیز می‌توانند این وضعیت را ایجاد نمایند. مطالعه‌ای در سال 2006 نشان داد که 40 درصد افراد مبتلا به انسداد مفصل مچ پا ممکن است به سندرم کوبوئید نیز مبتلا باشند.

√ خمیدگی پا: سندرم کوبوئید ممکن است در افراد مبتلا به خمیدگی پا نیز رخ دهد. خمیدگی پا بدین معنی است که افراد پاهای خود را به سمت داخل حرکت دهند، در این صورت زمانی که عضلات آن‌ها تنگ می‌شود، می‌توانند استخوان کوبوئیدی را از محل خارج سازند.

√ سایر فعالیت‌ها: عوامل نامبرده شده زیر نیز می‌توانند خطر ابتلا به سندرم کوبوئید را به میزان زیادی افزایش  دهند:

• بازی‌هایی که با حرکت سریع و رو به جلو همراه هستند مانند تنیس و بسکتبال
• بالا رفتن از پله‌ها
• پوشیدن کفش‌های نامناسب
• راه رفتن روی سطوح ناهموار
• استراحت نکردن پس از انجام فعالیت‌های زیاد

درمان سندرم کوبوئید

به گزارش مجله پزشکی آسان طب درمان این نوع از سندرم در مرحله اول شامل استراحت و کاهش فعالیت‌های مربوط به پا می‌باشد. درمان‌های خانگی نیز شامل درمان RICE بوده که مخفف استراحت، یخ، فشرده سازی و ارتفاع است. اگر درد با انجام این مراحل بهبود نیافت و یا بدتر شد، فرد باید به یک پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کند. فیزیوتراپیست ممکن است با انجام مراحل زیر به درمان این سندرم کمک کند:

♦ جا انداختن استخوان کوبوئید: بیمار باید بر روی استخوان آسیب دیده خود دراز بکشد و پزشک به شدت بر روی استخوان وی فشار وارد نماید تا استخوان به محل اصلی خود بازگردد.

♦ فشار وارد کردن بر روی استخوان کوبوئید: اگر درد در قسمت بالای پا بیشتر باشد به نظر می‌رسد که این روش عملکرد بهتری داشته باشد. در این مرحله پزشک پای بیمار را نگه داشته و با فشار بر روی استخوان کوبوئید از بالای پا، آن را ثابت نگه می‌دارد. درمان استخوان کوبوئید بهتر است که حداکثر 24 ساعت پس از بروز آسیب صورت گیرد زیرا در صورت طولانی شدن ممکن است نیاز به دستکاری بیشتری باشد. اگر شخص همزمان با شرایطی نظیر آرتروز ، شکستگی استخوان ، مشکل گردش خون یا عصب و بیماری استخوانی دست و پنجه نرم کند، دستکاری پا توصیه نمی‌گردد.

سایر درمان‌های سندرم کوبوئید در این قسمت آورده شده است که به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت:

• استفاده از بالشتک برای تثبیت مفاصل در وسط پا
• ثابت نگه داشتن پا
• مصرف داروهای ضدالتهابی برای کاهش درد و تورم
• ماساژ بافت‌های عضلات

برای این نوع از سندرم جراحی تنها زمانی که گزینه‌های درمانی فوق موثر واقع نشوند، اتفاق می‌افتد.

زمان بهبودی افراد مبتلا به سندرم کوبوئید

مدت زمان بهبودی سندرم کوبوئید بستگی به عوامل بسیاری دارد که برخی از آن‌ها در این قسمت آورده شده است:

• شدت آسیب‌دیدگی فرد
• آسیب‌دیدگی حاد و طولانی
• آسیب دیدگی اقسام دیگر مانند مچ پا

اگر آسیب خفیف باشد در عرض چند روز بهبود می‌یابد اما اگر آسیب دیدگی جدی باشد، بهبودی تا چندین هفته زمان می‌برد. فیزیوتراپی می‌تواند نقش مهمی در ترویج بهبودی کامل سندرم کوبوئید ایفا کند، همچنین به جلوگیری از آسیب بیشتر کمک خواهد کرد. درمان فیزیکی شامل موارد زیر می‌باشد:

• تقویت پا
• کشش عضلات پا
• تمرین جهت بهبود تعادل

روش‌های تشخیص سندرم

پا یک بخش پیچیده، انعطاف‌پذیر و بادوام است و شامل 100 ماهیچه، رباط‌ و تاندون‌ ، 28 استخوان و 30 مفصل است. گاهی اوقات، تکنیک‌های تصویربرداری پزشکی، مانند اشعه ایکس یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، هیچ نشانه‌ای از سندرم کوبوئیدی را در شرایط موجود مشاهده نمی‌کنند. برای تشخیص و پیدا کردن موثرترین درمان، پزشک سابقه پزشکی فرد را به طور کامل بررسی خواهد کرد. پس از درمان، افراد می‌توانند به تمام فعالیت‌های خود بازگردند و خطر بسیار کمی در کمین آن‌ها خواهد بود. همانطور که گفته شد داشتن اضافه وزن به علت فشار اضافی روی استخوان پا، خطر ابتلا به این نوع از سندرم را تا حد زیادی افزایش خواهد داد. 

منبع: https://mag.asanteb.com