داروی پیلوکارپین Pilocarpine و درمان آب سیاه چشم
بیماری آب سیاه چشم یا گلوکوم نوعی از عارضه های چشم به حساب می آید که در ابتدا علایمی از خود نشان نمی دهد اما با آسیب رساندن به عصب بینایی در نهایت باعث کوری انسان می شود. نکته ی بسیار مهم در خصوص این بیماری تشخیص به موقع و زود هنگام آن است تا بتوان جلوی پیشرفت بیماری و نابینایی فرد را گرفت. در اغلب افراد فشار داخل چشم در به وجود آمدن بیماری آب سیاه چشم بسیار موثر است. خوشبختانه امروزه و با پیشرفت شگفت انگیز علم پزشکی درمان های بسیاری برای این عارضه وجود دارد که مصرف داروی پیلوکارپین یکی از این روش هاست. داروی پیلوکارپین برای درمان آب سیاه باز و بسته در قبل از جراحی و همچنین القای تنگی مردمک چشم به فرد مبتلا کمک بسیاری می کند و از داروهای پرکاربرد در درمان این عارضه به شمار می رود. ما تلاش کرده ایم در این مطلب از چگونگی عملکرد و درمان گلوکوم توسط داروی پیلوکارپین بیشتر صحبت کنیم.
مشخصات کلی داروی پیلوکارپین
داروی پیلوکارپین (Pilocarpine) که با نام های اختصاری و تجاری Salagen ،Pilogel ،Minims در داروخانه ها و بازارهای آزاد دارو به فروش می رسد، در دسته دارویی درمان بیماری آب سیاه چشم یا گلوکوم جای دارد. همانطور که در مقدمه نیز گفتیم از داروی پیلوکارپین برای درمان گلوکوم مزمن قبل از عمل جراحی استفاده می شود و ضمنا از این دارو در شکل قرص آن در درمان خشکی دهان بعد از رادیوتراپی گردن و سر نیز استفاده می شود. در برخی موارد پزشک این دارو را برای درمان خشکی چشم حاصل از سندروم شوگرن نیز تجویز می کند. بهتر است بدانید که داروی پیلوکارپین به شکل های قرص، ژل چشمی و قطره چشم برای فروش یافت می شود و طبق تحقیقات انجام شده به طور کلی بهترین زمان مصرف آن در نوع قطره چشمی ۳ تا ۶ بار در روز برای گلوکوم مزمن و در نوع ژل چشمی ۱بار در روز و در آخر در نوع قرص این دارو ۳ بار در روز و بعد از غذا و به همراه ۱ لیوان آب می باشد. شایان ذکر است که مقدار دوز مصرفی این دارو به شرایط بدنی و درمانی هر فرد بستگی دارد اما باز هم به طور کلی می توان گفت که ۱ تا ۲ بار از قطره چشمی و حدود ۱۵ الی ۳۰ میلی گرم از قرص این دارو مجاز به مصرف می باشد. خطرات مصرف بیش از حد داروی پیلوکارپین بسیار زیاد است و قابلیت اعتیاد به آن کم می باشد. توصیه مجله پزشکی آسان طب به شما این است که حتما این دارو را از داروخانه های معتبر تهیه کنید.
چگونگی تأثیر داروی پیلوکارپین
این دارو نوعی مقلد پاراسمپاتیک محسوب می شود که به شکل مستقیم گیرنده های کولینرژیک را تحریک می کند و و در نهایت باعث منقبض شدن عضله اسفنکتر عنبیه و کوچک شدن مردمک چشم می شود. بعد از گذشت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه از خوردن این دارو تاثیرات آن شروع شده و در حدود ۷۵ دقیقه به اوج اثر خود می رسد و همچنین اثرات مفید و کامل داروی پیلوکارپین در نوع قرص در مدت ۴ تا ۸ هفته و در نوع قطره چشمی ۳ تا ۸ ساعت پدیدار می شود و حدود ۲۴ ساعت در بدن نیز پایدار می ماند. دقت داشته باشید که هرگز این دارو را به شکل ناگهانی قطع نکنید زیرا این عمل ممکن است باعث برگشت علایم بیماری شود. در ضمن حتما بعد از گذشت یک ماه از باز کردن قطره چشمی آن را دور بیاندازید و از یکی دیگر استفاده کنید. اگر در طول مصرف داروی پیلوکارپین دچار درد و سوزش در چشم شدید سریعا مصرف آن را قطع کنید و با پزشک معالجتان تماس بگیرید.
عوارض جانبی ناشی از داروی پیلوکارپین
از عوارض معمول داروی پیلوکارپین می توان از تورم و درد چشم، سردرد، انقباض مژه ها، قرمز و پر آب شدن چشم ها و اختلال در بینایی (مخصوصا شب ها) نام برد. این دارو در نوع قرص خود نیز ممکن است باعث بروز سرگیجه، تهوع، اسهال و پر ادراری شود که عموما برخی از این عوارض بعد از گذشت چندین روز از مصرف به شکل خود به خود رفع می شوند.
نکات احتیاطی مهم در مصرف داروی پیلوکارپین
حتما اگر از عارضه ها و بیماری های زیر رنج می برید قبل از شروع مصرف داروی پیلوکارپین با پزشکتان مشورت کنید.
√ اگر به آسم مبتلا هستید.
√ اگر از تورم چشم رنج می برید.
√ اگر از لنز استفاده می کنید یا داروهای دیگر مصرف می کنید.
√ اگر از مشکلات کبدی، نارسایی قلبی و یا بیماری های گوارشی رنج می برید.
√ مصرف دارو برای زنان حامله: در درمان آب سیاه مزمن چشمی اثر مخربی ندارد.
√ مصرف دارو برای زنان شیرده: این دارو در شیر مادر ترشح می شود پس با پزشکتان مشورت کنید.
√ مصرف دارو برای بچه ها و کودکان: ممنوع است و توصیه نمی شود.
√ مصرف دارو برای افراد بالای ۶۰ سال: مصرف این دارو باعث اختلال و کاهش بینایی در تاریکی می شود.
منبع: https://mag.asanteb.com