معرفی 17 مورد از دلایل خلط خونی
خلط خونی معمولا به هنگام سرفه یا در بزاق فرد ظاهر می‌شود. وجود خون در خلط گرچه می‌تواند نگران کننده باشد اما معمولا و به ویژه در جوانان و افراد سالم، باعث نگرانی نمی‌شود. وجود خون در خلط یک مسئله رایج در بسیاری از شرایط تنفسی مانند عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، برونشیت و آسم است. خلط خونی در موارد شدید می‌تواند از مشکل ریه یا معده ناشی شود.
بررسی دلایل ایجاد خلط خونی
طیف وسیعی از عوامل می‌توانند منجر به خلط خونی شوند. خون معمولا از وضعیت ریه‌ها ناشی می‌شود اما ممکن است به معده یا دستگاه گوارش فرد نیز مربوط باشد. به گزارش مجله پزشکی آسان طب اگر خون قرمز روشن، کثیف و یا با خلط همراه باشد، احتمالا از ریه‌ها آمده و می‌تواند ناشی از سرفه مزمن و مداوم یا عفونت ریه باشد که به آن هموپتزی می‌گویند، اما اگر خون تیره و با اثرات مواد غذایی همراه باشد، احتمالا در معده یا قسمت‌های دیگر دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولا جدی‌تر بوده و به آن هماتمز گفته می‌شود. علل احتمالی خلط خونی شامل موارد زیر خواهند بود:
√ مورد اول؛ برونشیت: این بیماری اغلب پیش از بروز خلط خونی ظاهر شده و موجب التهاب مکرر در ناحیه راه‌هایی هوایی شده و با سرفه و تولید خلط همراه است.
√ مورد دوم؛ برونشکتازی: در این بیماری قسمت‌های مختلف راه‌های هوایی به طور دائمی بزرگ شده و اغلب با عفونت، تنگی نفس و خس خس سینه همراه است.
√ مورد سوم؛ سرفه طولانی مدت یا شدید: این وضعیت موجب تحریک دستگاه تنفسی فوقانی شده و رگ‌های خونی را پاره می‌کند.
√ مورد چهارم؛ خون دماغ شدید: بسیاری از عوامل می‌توانند موجب خونریزی بینی و در نهایت خلط خونی شوند.
√ مورد پنجم؛ استفاده از مواد مخدر: مواد مخدر مانند کوکائین که از طریق سوراخ بینی‌ها استنشاق می‌شوند، می‌توانند دستگاه تنفسی فوقانی را تحریک کنند.
√ مورد ششم؛ داروهای ضدانعقاد: این داروها از لخته شدن خون جلوگیری کرده و ممکن است باعث بروز خلط خونی گردند. وارفارین، ریواروکسابان، دابیگاتران و آپیکسابان نمونه‌هایی از آن‌ها هستند.
√ مورد هفتم؛ بیماری مزمن انسداد ریوی: این بیماری موجب انسداد دائمی راه‌های هوایی از ریه‌ها شده و می‌تواند باعث بروز مشکلات تنفسی، سرفه، تولید خلط و خس خس سینه شود.
√ مورد هشتم؛ پنومونی: این بیماری و سایر عفونت‌های ریه می‌توانند باعث ایجاد خلط خونی شوند. پنومونی توسط التهاب بافت ریه ایجاد شده و معمولا به علت عفونت باکتریایی رخ می‌دهد. افراد مبتلا به پنومونی به هنگام تنفس دچار درد قفسه سینه، سرفه، خستگی، تب، تعریق و لرز خواهند شد. این بیماری در سالمندان نیز می‌تواند سردرگمی به وجود آورد.
√ مورد نهم؛ آمبولی ریه: این وضعیت به وجود لخته خون در شریان ریه اشاره داشته و معمولا با درد قفسه سینه و مشکلات تنفسی همراه است.
√ مورد دهم؛ ادم ریه: این وضعیت به معنی تجمع آب میان بافتی در ریه بوده و در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی شایع است. ادم ریه موجب خلط خونی و کثیف و همچنین خستگی شدید همراه است و گاهی اوقات موجب درد قفسه سینه می‌شود.
√ مورد یازدهم؛ سرطان ریه: احتمال ابتلا به این عارضه در افراد سیگاری (دودی) و بالای 40 سال بیشتر بوده و می‌تواند موجب سرفه مداوم، تنگی نفس، درد قفسه سینه و گاهی اوقات سر درد شود.
√ مورد دوازدهم؛ سرطان سر و گردن: این نوع از سرطان در دهان، لب، بینی، سینوس‌ها، حنجره و گلو بروز کرده و می‌تواند موجب گلو درد دائمی و التهاب و زخم شود که به هیچ وجه درمان نخواهد شد.
√ مورد سیزدهم؛ فیبروز کیستیک: این وضعیت ارثی شدیدا به ریه‌ها آسیب زده و معمولا موجب مشکلات تنفسی، سرفه مکرر و خلط خونی می‌شود.
√ مورد چهاردهم؛ گرانولوماتوز با پلی آنژیت: این وضعیت موجب التهاب رگ‌های خونی در سینوس‌ها، ریه‌ها و کلیه‌ها شده و معمولا با آبریزش بینی، خونریزی بینی، تنگی نفس، خس خس سینه، خلط خونی و تب همراه است.
√ مورد پانزدهم؛ بیماری سل: این بیماری موجب عفونت شدید ریه شده و می‌تواند منجر به تب، عرق، درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی و سرفه مداوم شود.
√ مورد شانزدهم؛ تنگ شدن دریچه‌های قلب: تنگ شدن دریچه میترال قلب می‌تواند موجب تنگی نفس به ویژه هنگام فشار یا انجام فعالیت‌های بدنی شود. تپش قلب و خستگی نیز از سایر علائم این وضعیت به شمار می‌روند.
√ مورد هفدهم؛ آسیب جدی: آسیب شدید به قفسه سینه نیز می‌تواند باعث ایجاد خلط خونی شود.
زمان مناسب جهت مراجعه به پزشک
در صورت صدمه دیدن و آسیب به قفسه سینه حتما به اورژانس مراجعه نمایید. اگر رنگ خلط تیره بوده و با مواد غذایی همراه است، باید بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید زیرا این مشکل جدی بوده و از دستگاه گوارش ناشی می‌شود. در صورتی که خلط خونی با علائم زیر همراه باشد نیز باید حتما به پزشک مراجعه کرد:
- از دست دادن اشتها
- کاهش غیرطبیعی وزن
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- درد قفسه سینه
- سرگیجه
- تب
- تنگی نفس
روش تشخیص این وضعیت در افراد
برای تعیین اینکه آیا وضعیت پزشکی سبب ایجاد خون در خلط می‌شود یا خیر، پزشک معمولا سابقه پزشکی فرد را بررسی کرده و یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. در طول معاینه، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که سرفه کند و بینی و دهان او را مورد بررسی قرار دهد. پزشک همچنین امکان دارد که نمونه‌ای از خلط خونی را جهت آزمایش به آزمایشگاه بفرستد. توجه داشته باشید که در برخی موارد نیاز به معایناتی مانند اشعه ایکس قفسه سینه، سی تی اسکن یا برونکوسکوپی می‌باشد. این دستگاه‌ها دارای یک دوربین در انتهای لوله بوده که به داخل راه هوایی وارد شده و وضعیت را بررسی می‌نمایند.
خلط خونی را چگونه باید درمان کرد؟
درمان این وضعیت به منظور متوقف کردن خونریزی و درمان علت زمینه‌ای آن می‌باشد. درمان‌های احتمالی خلط خونی به شرح ذیل می‌باشند:
◊ استروئیدها: زمانی که خلط خونی ناشی از یک وضعیت التهابی باشد، استروئیدها بسیار کمک کننده خواهند بود.
◊ آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌ها در بیماری‌های پنومونی یا سل به کار گرفته می‌شوند.
◊ برونکوسکوپی: در این روش یک ابزار به نام کوندوسکوپ از طریق بینی یا دهان به داخل راه‌های هوایی وارد شده و خونریزی را متوقف می‌سازد.
◊ آمبولیزاسیون: در صورتی که منبع خونریزی از یک رگ اصلی ناشی شود، دستگاه آمبولیزاسیون به داخل رگ منتقل شده و آن را خنثی می‌سازد.
◊ انتقال خون: انتقال عناصر خون مانند پلاسما یا پلاکت‌ها نیز ممکن است در صورت وجود لخته خون یا خون رقیق شده، نیاز باشد.
◊ شیمی درمانی یا پرتو درمانی: این عوامل ممکن است برای درمان سرطان ریه استفاده شوند.
◊ عمل جراحی: برای ترمیم نواحی آسیب دیده ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد. جراحی معمولا آخرین گزینه درمان محسوب شده و در مواردی انجام می‌گیرد که خونریزی شدید یا مداوم باشد.
نگرش کلی بر مقاله خلط خونی
وجود خون در خلط، به ویژه اگر مقدار آن کم باشد، معمولا جای نگرانی ندارد، با این حال در افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی یا افراد سیگاری، نیاز به ارزیابی بیشتری خواهد داشت. عفونت‌های تنفسی، سایر بیماری‌های ریوی و مشکلات دستگاه گوارش می‌توانند سبب ظاهر شدن خون در خلط شوند. برخی از علت‌ها خفیف بوده و به خودی خود حل می‌شوند، اما در موارد دیگر، مداخلات پزشکی ضروری است.
منبع: https://mag.asanteb.com
