بررسی هیپرولمی یا میزان بیش از حد مایعات در خون
هیپرولمی نوعی بیماری است که در آن میزان مایعات در خون بیش از حد زیاد است. این بیماری با عنوان بیش حجمی مایعات نیز شناخته میشود. اگر چه بدن برای سالم ماندن به مایعات زیادی نیاز دارد، اما مقدار بیش از حد آن نیز میتواند موجب عدم تعادل شده و خطرناک باشد. هیپرولمی معمولا از یک مشکل سلامتی پایه نشات میگیرد، با این حال هیپرولمی خفیف میتواند پس از خوردن مواد غذایی حاوی سدیم بالا یا بر اثر تغییرات هورمونی رخ دهد. در صورتی که هیچ مشکلی در سلامتی فرد وجود نداشته باشد، هیپرولمی خفیف معمولا به خودی خود حل میشود. این بیماری در اغلب مواقع و در صورت تشخیص زودرس قابل درمان است، اما علت اصلی آن باید به منظور جلوگیری از تکرار بیماری، مشخص شود.
بررسی علل ایجاد بیماری هیپرولمی
هیپرولمی معمولا از وجود بیش از حد سدیم (نمک) در بدن نشات میگیرد. زمانی که میزان نمک در بدن زیاد باشد، بدن برای حفظ توازن، آب را احتباس میکند. به گزارش مجله پزشکی آسان طب هیپرولمی معمولا به علت وجود اخلال در تنظیم سدیم و آب رخ میدهد، اما عوامل دیگری نظیر مصرف داروهای خاص یا وضعیتهای پزشکی نیز میتوانند دخیل باشند.
√ نارسایی احتقانی قلب: نارسایی احتقانی قلب یک بیماری است که در آن قلب نمیتواند به اندازه کافی خون را برای برآورده ساختن نیازهای بدن پمپ کند. هنگامی که قدرت پمپاژ خون در قلب کاهش یابد، کلیهها به درستی کار نکرده و همین مسئله منجر به افزایش بیش از حد مایعات در بدن میشود. نتایج یک مقاله نشان داده است که هیپرولمی در افراد مبتلا به نارسایی مزمن قلبی رایج بوده و برای برخی از افراد، این بیماری حتی پس از درمان نیز به طور کامل از بین نمیرود.
√ نارسایی کلیه: کلیهها مقدار سدیم و مایع را در بدن تنظیم میکنند، بنابراین افراد مبتلا به نارسایی کلیوی در معرض خطر هیپرولمی قرار دارند. بر اساس یک بررسی، هیپرولمی در افرادی که مشکلات کلیوی شدید دارند و در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان بستری شدهاند، نسبتا گسترده است. نویسندگان این مطالعه عنوان میکنند که متخصصین مراقبتهای بهداشتی باید سطح مایعات بدن این افراد را به دقت بررسی نمایند زیرا هیپرولمی میتواند به نارسایی احتقانی قلب، مشکلات مربوط به التیام زخم و مشکلات روده منجر شود. یک مقاله دیگر عنوان کرده است که هیپرولمی ناشی از نارسایی قلبی یا مرحله نهایی بیماری کلیوی میتواند به آپنه خواب منجر شود.
√ سیروز کبدی: زمانی که کبد قادر به ذخیره و پردازش مواد مغذی و فیلتر کردن سموم نباشد، ممکن است هیپرولمی رخ دهد. مشکلات کبدی موجب کاهش مایع در ناحیه شکم و اندامها میشود. بر اساس یک مقاله، تجمع مایع در شکم، شایعترین عارضه سیروز کبدی است. این وضعیت در ناحیه شکمی با نام آسیت شناخته میشود.
√ مایعات داخل وریدی: تزریق مایعات داخل وریدی زمانی انجام میشود که فرد دچار کم آبی بدن شود و یا در مواقعی که فرد پس از جراحی قادر به نوشیدن مایعات نباشد. مایعات داخل وریدی به طور معمول شامل سدیم و آب برای پر کردن مایعات بدن و تعادل سطح سدیم هستند. به هر جهت مایعات داخل وریدی بیش از حد نیز میتوانند به هیپرولمی منجر شوند به ویژه اگر بیمار دچار سایر مشکلات مربوط به سلامت هم باشد. بر اساس نتایج یک مطالعه مایعات داخل وریدی بیش از حد در طول جراحی و نیز پس از آن با افزایش خطر هیپرولمی و بالا رفتن خطر مرگ پس از جراحی مرتبط است. این مطالعه در مورد افرادی که تحت عمل جراحی سرطان مری قرار گرفتهاند، مورد بررسی قرار گرفت.
√ هورمونها: سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و بارداری میتوانند به بدن کمک کنند تا سدیم و آب بیشتری را حفظ نمایند. این مسئله در اغلب مواقع موجب التهاب، نفخ و ناراحتی میشود، از این رو زنان بارداری که این علائم را تجربه میکنند، باید به دنبال مراقبتهای اورژانسی باشند، زیرا این مسئله میتواند نشانهای از فشار خون بالا باشد.
√ داروها: داروهایی که سبب تغییرات هورمونی میشوند نیز میتوانند باعث بروز هیپرولمی شوند. قرصهای ضد بارداری، هورمون درمانی و داروهای مشابه هورمونی باعث میشوند که بدن بیش از حد نمک و مایع را حفظ کند. همچنین برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای فشار خون و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) نیز میتوانند باعث ایجاد این بیماری شوند.
√ خوردن بیش از حد نمک: مصرف بیش از حد نمک موجب میشود که بدن آب را درون خود حفظ نماید. این مسئله میتواند موجب بروز نفخ و هیپرولمی خفیف شود. معمولا به افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، بیماری کلیوی یا مشکلات کبدی توصیه میشود که از یک رژیم غذایی کم نمک برای جلوگیری از هیپرولمی بهره بگیرند.
معرفی علائم مرتبط با این بیماری
علائم هیپرولمی بسته به محل دقیق جمع آوری مایعات و سایر مشکلات سلامتی، متفاوت میباشد، اما شایعترین آنها به شرح ذیل خواهد بود:
- افزایش ناگهانی و سریع وزن
- التهاب در بازوها و پاها
- تورم شکمی که معمولا با مشکلات کبدی همراه است
- تنگی نفس ناشی از وجود مایع در ریهها
ارزیابی روشهای تشخیص هیپرولمی
پزشک در ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام داده و ریههای فرد را مورد بررسی قرار میدهد. پزشک همچنین ممکن است آزمایشاتی را جهت بررسی سدیم موجود در خون و ادرار انجام دهد. از آنجا که هیپرولمی اغلب توسط سایر مشکلات سلامتی ایجاد میشود، احتمال دارد پزشک یک بررسی جامع جهت ارزیابی شرایط اساسی مانند نارسایی قلبی، مشکلات کلیوی و بیماری کبد انجام دهد.
بررسی کامل گزینههای درمان این بیماری
روشهای متعددی برای درمان هیپرولمی وجود دارد، اما یکی از رایجترین درمانهای هیپرولمی، دیورتیک است. دیورتیکها داروهایی هستند که میزان ادرار بدن را افزایش میدهند. با این حال، تمامی شرایط سلامتی نیز باید مورد توجه قرار گیرند. به عنوان مثال، فرد مبتلا به نارسایی قلبی، ممکن است علاوه بر مصرف دیورتیکها نیاز به اقداماتی برای کنترل بیماری خود داشته باشد، با این حال تحقیقات نشان میدهند که دیورتیکها ممکن است در افراد مبتلا به مشکلات شدید کلیوی تاثیری نداشته باشند. برخی افراد در این زمینه به درمانهای جایگزین کلیوی مانند دیالیز یا هموفیلتراسیون نیاز دارند. افرادی که دارای مشکلات قلبی، کلیوی و کبد هستند نیز معمولا باید از رژیمهای غذایی کم نمک استفاده کنند، زیرا این کار به آنها کمک میکند تا سطح سدیم را در حد طبیعی نگه داشته و از هیپرولمی جلوگیری کنند. در نظر داشته باشید که افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب نیز ممکن است نیاز به محدود کردن میزان مایعات مصرفی روزانه خود داشته باشند.
منبع: https://mag.asanteb.com