خوراکیهای لذت بخش و تاثیر آن در رژیم های غذایی

بدن انسان علاوه بر ناقلین مواد مغذی به خوراکیهای لذت بخش نیز نیاز دارد.اگر چه بدون آنها مصرف غذا غالباً ارضا کننده نیست اما گاهی برای بدن ما مضر و زیان آور هستند. خوراکیهای لذت بخش به موادی گفته می شود که انرژی زا نیستند، بلکه اثر تحریک کنندگی بر اعصاب و روان و غیره دارند. به عنوان مثال نمک، عصاره ها، فرآورده های تفت داده شده، ادویه جات یا چای ، قهوه و الکل ، جزء خوراکیهای لذت بخش به حساب می آیند.

الکل از انواع خوراکیهای لذت بخش

مصرف الکل به عنوان خوراکیهای لذت بخش باید از نظر مقداری محدود گردد، زیرا الکل در جوار کربوهیدرات ، چربی و پروتئین، هم انرژی زا و هم سریع الجذب می باشد. یک گرم الکل ۷/۱ کیلو کالری (۲۹/۷ کیلوژول) انرژی تولید می کند. این موضوع برای رژیم لاغری حائز اهمیت است، زیرا الکل نزدیک به ۲ برابر کربوهیدرات و پروتئین ، کالری تولید می کند. الکل می تواند، آسیبهای حیاتی بار آورد. حد بحرانی مصرف روزانه الکل، حداکثر ۸۰ گرم ۲ لیتر آبجو ۱۰۰۰ کیلو کالری (۴۲۰۰ کیلوژول) است. مصرف روزانه شراب نباید از حد یک لیتر شراب دارای ۸٪ الکل (حدود ۶۵۰ کیلو کالری یا تقریباً ۲۷۲۰ کیلوژوال) تجاوز کند (گرول و همکاران ۱۹۷۶). با مصرف روزانه ۱۶۰ گرم الکل ، بعد از مدنی محدود، احتمال ایجاد آسیب حیاتی بسیار قابل انتظار می باشد.آسیبهای عضوی و اثرات جانبی ناشی از مصرف الکل، به تنهائی مربوط به سهم الکل نیست . هنگام تهیه جین ژنو، استین هگر و غیره، از نوعی توت استفاده می شود که در آن روغنهای اتری، فلاون گلیکوزید، مواد رنگی و غیره وجود دارند. در شراب نیز ممکن است متانول یا اتیلن گلیکول (ماده ضد یخ که ۱۰۰ گرم از آن کشنده است) یافت شود یا مقدار مشخصی الکل سنگین مانند پنتانول که اثرات جانبی مانند بی خوابی و سردرد ۱۵ ساعته به وجود میآورد. اثر اسیدهای گوکرد دار بر ناسازگاری غذا شناخته شده اند. در ویسکی و ودکا ممکن است استالدومید وجود داشته باشد. از تعداد بیشماری ناخالصی ،در این جا تنها به برخی از آنها اشاره می شود. براساس نظر برخی منابع، اثرات جانبی بعد از مصرف نوشابه های الکلی، در موارد بیشماری مربوط به ناخالصی های این گونه مواد می باشد . در اغلب اوقات ، تست سازگاری شخصی یکی از بهترین وجوه تشخیص برای تخمیر مناسب شراب می باشد .

نیکوتین و اثر لذت بخش آن بر افراد

نیکوتین در حقیقت از خوراکیهای لذت بخش نیست، بلکه یک سم خوراکی است . این ماده در سال ۱۸۲۸ به وسیله دو دانشجوی هایدلبرگی (پوسلت و رایمن) کشف گردید. نیکوتین جزئی از دود تنباکو است . انسان همراه با نیکوتین مقدار کمی هم اسید سیانیک، آمونیال، الکل متیلیک و منوکسید کربن دریافت می کند. افراد سیگاری که سیگار زیادی مصرف میکنند ممکن است تا ٪۱۰ منوکسید هموگلوبین تولید کنند، و این بمعنی آسیب رسیدن به پیوند اکسیژن خون است ، که در بیماران قلبی و سالمندان بطور کلی ظرفیت پیوند اکسیژن خون آنها پایین است، این امر می تواند موجب تنگی نفس و غیره گردد. پس مانده تردار و نیکل دار نیکوتین جزء مواد سرطانزا به حساب میآید. مواد مذکور علاوه بر این مخاط معده را تحریک کرده و می توانند باعث ایجاد ورم و زخم معده مزمن گردند. کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ برای اولین بار کشیدن سیکار به وسیله سرخ پوستان را کشف کرد و آن را در اروپا شناساند. چون همراه با کشیدن سیگار، تنها بخشی از نیکوتین وارد بدن می شود، لذا موارد مرگ و میر فقط هنگامی مشاهده می گردد که عصاره آن گرفته شود یا این که سیگار اشتباهاً بلعیده شود. بدین منظور تنها ۲ عدد سیگار به عنوان ذز کشنده کفایت می کند. بعضی اوقات چنین مواردی در تنباکوی جویدنی یا نزد کارگرانی که با برگ تنباکو سروکار دارند نیز مشاهده می شود، زیرا نیکوتین از طریق پوست هم جذب می شود (تماس با برگ تنباکو). همچنین در رستورانهایی که هوای آن از دود سیگار اشباع شده نیز نیکوتین از طریق ریه جذب می شود. نیکوتین بسادگی وارد شیر مادر می شود، و می تواند برای نورزادان شیرخوار تهدید کننده باشد . همراه با پایین دادن دود، مقدار زیادی نیکوتین جذب بدن می شود . البته اختلاف جذب نیکوتین در افرادی که دود پایین نمی دهند فقط ۳۰٪ کمتر است . البته کشیدن یا مصرف نیکوتین امروزه به عنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد آنفارکتوس قلب شناخته شده است.

مکانیزم اثر نیکوتین بر بدن

به گزارش مجله پزشکی آسان طب با دریافت مقدار ناچیزی نیکوتین ، غدد فوق کلیوی هرمون (آدرنالین) ترشح می کنند، که در اعضاء بدن ایجاد نوعی استرس می نماید. آدرنالین در هنگام احساس خطر ناگهانی ، ترشح می شود و با افزایش فشار خون و ضربان قلب و غیره همراه است . در محدوده روده ، شبکه اعصاب مرکزی مستمراً و به مدت طولانی مسموم می شوند. در اثر نیکوتین، حساسیت لوله روده افزایش مییابد. بدین سبب بسیاری احساس می کنند که کشیدن یک سیگار بعد از غذا برای هضم غذا مؤثر است . البته وقتی نیکوتین رسوب کرد بعد از مدتی که از چند ماه تا یک سال و بیشتر طول می کشد، به شبکه اعصاب مرکزی آسیب وارد آمده و حرکات هضمی روده کند می شود، در نتیجه غذا برای مدتی طولانی در روده باقی مانده و بهره وری غذا بهبود می یابد و این چیزی است که بر افزایش وزن افراد سیگاری یا کسانی که در گذشته سیگار استعمال میکردند شدیداً تأثیر می گذارد، حتی چنانچه غذای زیادی هم نخورده باشد. اینها میتوانند برای ماهها زندگی را .برافراد گرفتار دشوار کنند مسمومیت نیکوتین باعث افزایش فشار خون روانی و گرفتگی عروق و اختلال گردش خون اعضاء مختلف بدن، بخصوص عروق قلب می شود. درجه حرارت پوست به اندازه ۳ تا ٪۷/۵ کاهش مییابد. میزان مرگ و میر افراد سیگاری در سن ۴۰ تا ۴۹ سالگی به اندازه ۳/۰۶ درصد افزایش نشان می دهد. چنانچه عوامل دیگری به آن اضافه شوند بازهم میزان مرگ و میر از این بالاتر خواهد بود. علاوه بر ایجاد اختلال در ریتم قلب ممکن است کشیدن سیگار باعث کاهش دید چشم، کاهش بینایی در تاریکی، کم حافظگی، تورم اعصاب، و بخصوص افزایش سرطان ریه، گردد.

قهوه از خوراکیهای لذت بخش

کافئین جزء اصلی قهوه است . کافئین باعث تحریک مرکز مغز می شود، مرکز اعصاب عروق را تحت تأثیر قرار داده و موجب افزایش راندمان قلب می گردد. قهوه ابتدا در حبشه، ایران و کشورهای عربی وجود داشته است. در اروپا برای اولین بار در سال ۸۷۵ بعد از میلاد از طریق ایران مطالبی راجع به قهوه شنیده شد. با وارد شدن قهوه در اروپا، سنتها بطور بنیادی تغییر کرد. حتی در محدوده دیپلماتیک نیز کلیه مبادلات و صحبتها به وسیله یک فنجان قهوه همراهی می شد. علاوه بر کافئین ، دره و فراوردههای بوداده نیز وجود دارند که می توانند باعث تولید اسیدکلروریدریک و شیره معده شوند، و بهمین جهت برای افرادی که بیماری معده دارند، قابل تحمل نیست. فرآورده های بوداده قهوه تأثیر اندکی هم بر مغز دارند. در قهوه تقریباً ۱/۲٪ کافئین وجود دارد. هنگام طبخ ۸۰٪ کافئین وارد قوری قهوه می گردد. در زمان رایش سوم، اداره بهداشت آن زمان ۳ تا ۵ گرم دانه قهوه را برای تهیه یک فنجان معمولی قهوه، کافی می دانست ، سربازان مجاز بودند ۸ گرم دانه قهوه مصرف کنند و در شرایط فشارهای رزمی ۱۶ گرم (این مقدار حداکثر ذز مجاز تلقی می شد). چنین تصور می شد که مصرف مقدار بیشتر انسان را سبکبال، بی فکر و سر را سرخ می کند. اثر قهوه می تواند ۵ تا ۶ ساعت دوام داشته باشد. قهوه کارایی را افزایش میدهد، اثر روانی مطلوب دارد و بویژه برای رفع خستگی مؤثر است .خاطرات تجربه آمیز رشد می کند، گردش خون عروق مغز و سایر عروق تشدید می شود. مرکز تنفسی تحریک می گردد. قهوه دارای اثر گشادکنندگی عروق قلب می باشد و ضربان قلب را کاهش می دهد (اثر برادیکاردی)، همان کاری که داروی قلب (مثلا دیژیتال) انجام می دهد. بهمین جهت تأثیر دیژیتالیزاسیون سبک به قهوه نیز نسبت داده می شود. علاوه بر این ادرارآور نیز می باشد.البته در موارد استثنایی قهوه می تواند تأثیر دپرسیو یعنی اثر خستگی آور داشته باشد. افرادی یافت می شوند که بعد از مصرف قهوه به خواب می رونداشخاصی هم وجود دارند که پس از مصرف برخی داروهای خواب آور (مثلاً باربیتورها) کاملاً سر زنده و سر حال باقی می مانند (اثر پارادوکس  .تا وقتی که قهوه در حد معقول آشامیده شود، اثرات جانبی آن بسیار ناچیز است. ابتدا با مصرف ۲ گرم کافئین ممکن است وضعیت گیجی، تپش قلب و غیره بروز کند. بیماران فشارخونی نیز مجاز هستند که قهوه را در حد معقول مصرف نمایند.

منبع:https://mag.asanteb.com