داروی آزاتیوپرین Azathioprine و چگونگی عملکرد آن

داروی آزاتیوپرین (Azathioprine) دارویی است که برای درمان بیماری های آرتریت روماتوئید، میوزیت ها، اسکولیت ها، لوپوس و سایر بیماری های روماتیسمی در سرتاسر جهان تجویز می شود. داروی آزاتیوپرین به طور کلی یک داروی تضعیف کننده ی سیستم ایمنی بدن است و به همین دلیل باعث کاهش التهاب و درد ناشی از بیماری های مفصلی، روماتیسمی و جلوگیری از معلولیت می شود. البته این دارو کاربردهای دیگری نیز در علم پزشکی دارد که ما در ادامه ی این مطلب به توضیح آن ها و نحوه ی عملکرد این دارو می پردازیم.

اطلاعات بیشتری از داروی آزاتیوپرین

از دیگر کاربردهای داروی آزاتیوپرین می توان به این موارد اشاره کرد: پیشگیری از رد پیوند کلیه، کبد، لوزالمعده و درمان برخی سرطان ها و بیماری های التهابی روده. معمولا این دارو برای افراد مبتلا به روماتیسم که به داروهای دیگر جواب نداده اند، تجویز می شود و می تواند سیر پیشرفت بیماری را به کل تغییر دهد. داروی آزاتیوپرین در جایگاه آنتاگونیست متابولیسم پورین با مهار ساخت DNA،RNA و کاهش تعداد لنفوسیت های T و تضعیف سیستم ایمنی بدن باعث کاهش علایم التهابی می شود و همچنین این دارو در تقسیم میتوز هم دخالت دارد. معمولا اثرات درمانی و مفید داروی آزاتیوپرین بعد از گذشت ۶ تا ۸ هفته از شروع مصرف مشاهده می شود. به گزارش مجله پزشکی آسان طب و بر اساس نتایج تحقیقات اعلام شده است که میزان دوز مصرفی داروی آزاتیوپرین با توجه به وزن بیمار مشخص می شود اما به طور کلی مصرف این دارو اغلب با دوز ۰/۵ میلی گرم در روز شروع می شود و بعد از گذشت ۲ ماه و در صورت لزوم می توان دوز مصرفی را به مقدار ۲۵۰ میلی گرم در روز افزایش داد. توجه داشته باشید که این دارو را می توانید در یک نوبت (هنگام صبح) و یا دو نوبت در روز مصرف شود. در صورت قطع یکباره و ناگهانی این دارو عوارض بیماری آرتریت روماتوئید شدیدتر می شود، پس هرگز بدون مشورت با پزشک این دارو را قطع نکنید.

عوارض جانبی داروی آزاتیوپرین

مصرف داروی آزاتیوپرین نیز همانند بسیاری از داروهای شیمیایی با عوارض جانبی همراه است که برخی از آن ها با گذشت زمان و یا کاهش دوز مصرفی از بین می رود. عوارض شایع مصرف این دارو عبارتند از: استفراغ، تهوع، اسهال و دردهای شکمی. اگر این دارو در دو نوبت در شبانه روز (به جای یک نوبت) و همراه غذا مصرف شود ممکن است بسیاری از این عوارض شایع از بین برود. اگر تهوع بسیار شدید شد از داروهای ضدتهوع استفاده کنید. حدود ۵ درصد از افرادی که از داروی آزاتیوپرین استفاده می کنند ممکن است دچار حساسیت های پوستی و حساس شدن به نور آفتاب شوند. عوارض جانبی نادر مصرف داروی آزاتیوپرین عبارتند از: اختلال یا التهاب کبد، زردی پوست، تاری دید، ابتلا به آبله مرغان و زونا، تنگی نفس، زخم های دهانی، خون دماغ، خونریزی از لثه و تب. در صورت بروز این علایم حتما به پزشک مراجعه کنید.

موارد احتیاطی در خصوص داروی آزاتیوپرین

√ به دلیل اینکه مصرف داروی آزاتیوپرین ممکن است باعث بروز عوارض کبدی و سلول های خونی شود در طول مدت مصرف این دارو حتما به طور منظم آزمایش خون بدهید و موارد گفته شده را کنترل کنید. آزمایش های خونی در ماه های اول استفاده از این دارو بسیار پر اهمیت تر است. بهتر است که در اوایل مصرف داروی آزاتیوپرین هر ۴ هفته یکبار و سپس هر ۳ ماه یکبار آزمایش شمارش گلبولی و آزمایشات کبدی انجام شود.

√ مصرف این دارو امکان ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد. با انجام آزمایشات مربوطه از بروز این عارضه پیشگیری کنید.

√ قبل از شروع مصرف این دارو به پزشک خود اسامی تمامی داروهای مصرفی خود را بگویید زیرا امکان تداخلات دارویی وجود دارد.

√ مصرف همزمان داروی آزاتیوپرین با داروی آلوپورینول (درمان نقرس و اسید اوریک) باعث افزایش سطح خونی این دارو می شود.

√ اگر عملکرد کلیه های فرد سالم باشد مجاز است که از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی همزمان با مصرف داروی آزاتیوپرین استفاده کند.

√ انجام اغلب واکسیناسیون ها در طول مصرف آزاتیوپرین بلامانع است.

√  از مصرف مشروبات الکلی همراه با آزاتیوپرین خودداری کنید.

√ طبق تحقیقات مصرف داروی آزاتیوپرین در دوران شیردهی و حاملگی بی خطر است اما مشورت با پزشک الزامی است.

√ هنگام مصرف داروی آزاتیوپرین برای پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست بهتر است کمتر در معرض نور آفتاب قرار بگیرید.

منبع: https://mag.asanteb.com