خطر برق گرفتگی و عملیات امدادی سریع آن

برق گرفتگی را تقریبا همه در سطح های متفاوت تجربه کرده ایم. دستمان خیس بوده به لباس شویی زده و کمی لرزیده ایم، ضربان قلبمان تندتر شده و کمی نفس نفس زده و به سرعت، برق کل ساختمان را قطع کرده ایم. این حادثه می تواند ناگوارتر بوده و تبعات بسیاری را به دنبال داشته باشد. در این مقاله خواهیم دانست خطر برق گرفتگی چیست و در صورتی که به عنوان یک امدادگر با چنین صحنه ای روبرو شدیم چه اقداماتی باید انجام دهیم، با ما همراه باشید.

خطر برق گرفتگی و ولتاژهای سوزاننده 

 بدن می تواند به عنوان یک رسانا انتقال دهنده جریال برق باشد، پروسه انتقال جریان برق از بدن، پروسه ای است گرما زا و تاثیرگذار بر سیکل اعضاء داخلی بدن که ما را دچار حادثه می کند. همانگونه که می دانیم بدن نیز تا درجه گرمایی مشخصی توان تحمل را دارد از آن به بعد واکنش هایی می دهد که در این مورد، سوختگی شایع ترین این نشانه هاست.

در زندگی شهری امروزی با 2 جریان و ولتاژ برق روبرو هستیم:

♦ جریان های برق با ولتاژ زیر 1000 ولت که شامل برق خانگی 110 یا 220 ولت و کارخانه ای معادل 415 ولت می باشد. این جریان های برق در دسترس که معمولا با آنها سر و کار داریم در تماس با بدن، سطح مقطعی سوختگی پوست در مقیاس کم به وجود می آورند اما به دلیل اینکه جریان داخلی در بدن ایجاد کرده اند می توانند با واکنش های عمیق درون بافتی همراه باشند و همچنین به دلیل اینکه در خارج از بدن برای ما قابل روئیت نیست نمی توانیم بدون تخصص در رابطه با آن نظری داشته باشیم.

♦ جریان های برق بالای 1000 ولت که باعث صدمات بسیار شدید پوستی و داخلی می شود، به گونه ای می باشد که عبور جریان الکتریکی از بدن مانند یک انفجار درونی است و بافت های بسیاری از بدن را آسیب های جدی خواهد زد و یا به طور کل از بین خواهد برد.

برق گرفتگی و واکنش های بدن

با بررسی حوادث این دسته غالبا با مواردی روبرو می شویم که پوست مصدوم آسیب جدی یا بزرگی ندیده اما پس از بررسی تخصصی تیم متخصص  متوجه می شوند که بدن از درون دچار آسیب های بسیار جدی شده است. با اولین تماس بدن با جریان الکتریسیته اول سطح واکنش دهنده بدن سیستم عصبی است که دچار شک انقباضی می شود و به همین دلیل غالب مصدومان خطر برق گرفتگی با سیم های برق کف دست شان سوخته است چرا که با انقباض سیستم عصبی انگشتان به دور سیم پیچیده شده و قفل می شود. با ایجاد شوک عصبی فرایندهای مربوط به سیستم عصبی مانند قلب، ریه، کلیه، کبد و … وارد شوک می شوند، اما در کنار شوک های عصبی، اختلالات الکتریکی درونی جریان برق باعث ایجاد گرما شده و تداوم این گرما باعث بروز سوختگی شدید داخلی می شود.

معمولا به دلیل این که این سوختگی داخلی است به شکل عرف قانون 9 موارد سوختگی، نمی توان درصدبندی سوختگی را انجام داد و باید به شیوه دیگری به تحلیل داده های تعیین میزان درصد سوختگی پرداخت که رایج ترین آن تجریه آزمایشگاهی ادرار مصدوم است و با تعیین سطح دفع شدگی گلبول های سفید و قرمز و … می توان سطح آسیب در خطر برق گرفتگی های شدید را مشخص نمود.

اما یکی از آسیب های جدی عبور جریان برق از بدن مصدوم تداوم حالت انقباضی است که به مرور باعث بر هم خوردن ضربان قلبی و در نهایت ایست قلبی خواهد شد. تفاوت میدان الکتریکی قلب و جریان عبوری الکتریکی و انقباض بیش از حد باعث به وجودآوری این مشکل حاد می شود که باید در اولویت امدادی نسبت به آن حساس بود.

عملیات امداد مصدومان برق 

√ تا زمانی که جریان الکتریکی به بدن مصدوم وصل است نمی توان و نباید به او نزدیک شد چرا که باعث می شود فرد امدادگر هم دچار سانحه شود، پس ابتدا برق را قطع می کنیم و یا با وسیله ای نارسانا مانند چوب جریان برق را از بدن مصدوم دور کرده و به سراغ او می رویم.

√ در قدم اول برای یک مصدوم دچار خطر برق گرفتگی چک کردن جریان قلبی و تنفسی او می باشد. جریان برق ممکن است هر تاثیری بر روی اندام داخلی او گذاشته باشد پس بدون در نظر گرفتن آن میزان مصدومیت باید حیات مصدوم چک شود تا در صورت واکنش قلبی و تنفسی بتوانیم بیمار را احیا کنیم.

√ اگر مصدوم دچار ایست قلبی تنفسی شده بود باید به سرعت او را آماده عملیات احیای قلب و CPR نماییم، بدانیم که برای احیای قلبی این مصدومان باید زمان زیادی را تلاش نماییم پس خسته و مایوس نشوید.

√ در مواجه با مصدومان برق گرفته با ولتاژ بالا به دلیل شدت حادثه ممکن است که مصدوم به فاصله دور پرت شود لذا باید تمام مواردی که در رابطه با شکستگی استخوان می دانید را لحاظ نمایید چرا که امکان آسیب نخاعی، شکستگی و خونریزی مغزی و شکستگی گردن بسیار زیاد است.

√ شما به عنوان یک امدادگر کم تجربه با حداقل امکانات، باید تنها مراقب احیاء مصدوم باشید و در صورت لزوم اگر شکستگی در بدن بیمار بر اثر پرت شدگی وجود داشت آتل بندی ابتدایی را انجام دهید و در این بین حتما به نیروهای اورژانسی (به دلیل عمق حادثه پلیس یکی از رکن های مهم حضور در صحنه این حوادث است) اطلاع دهید.

√ ادرار مصدومان برق گرفته معمولا قرمز می شود، در صورت روئیت این واکنش نگران نباشید چون از لحاظ تخصصی از دست شما کاری بر نخواهد آمد و مصدوم نیازمند تزریق مایعات وریدی است لذا به سرعت آماده رساندن مصدوم به نیروهای امدادی و یا کلینیک تخصصی باشید.

چند توصیه مهم

• سسیستم برق خانگی را در بخش با یک فیوز مشخص جدا سازی کنید.
• وجود فیوز در مسیر جریان برق جان شما را می تواند نجات دهد.
• آب یکی از بزرگترین رساناها می باشد، با دست خیس یا بدن خیس با وسایل برقی کار نکنید.
• همیشه با فازمتر وجود برق را در سیم های برق چک کنید اما اگر در دسترس نداشتید تنها با پشت دست شتکی به سیم برق بزنید تا در صورت وجود جریان الکتریکی انگشتانتان به دور سیم حلقه نشود.
• جریان برق در بدن از مسیر هایی حرکت می کند که کمترین مقاوت را در برابرش داشته باشد به همین دلیل آسیب پذیرترین بخش ها رگ های خونی و عصبی هستند.
• هیچ گاه از ظاهر یک مصدوم برق گرفته نمی توانید به میزان آسیب او پی ببرید.
• در مواجهه با مصدوم دچار خطر برق گرفتگی دمای بدن او را لحظه به لحظه چک کنید.

ضمن سپاس از همه کسانی که در تولید این نعمت تا خانه یا محل کار ما زحمت می کشند وظیفه داریم که با شناخت و ایمنی کامل از این نعمت بهرمند شویم چرا که همین نعمت مانند هر عنصر طبیعی دیگر 2 روی سکه دارد و می تواند بسیار خطرناک باشد. مجموعه آسان طب امید دارد که چراغ خانه هایتان همیشه روشن و ایمنی با شما همراه باشد.

منبع: https://mag.asanteb.com