انواع سوختگی و نحوه آسیب آن بر پوست

انواع سوختگی مهمترین تاثیرش را بر روی پوست می گذارد. به سیب نگاه کنیم تا وقتی که پوست دارد مدت طولانی تری سالم می ماند اما زمانی که پوست آن را بر می داریم سیب به سرعت پلاسیده می شود. نبودن پوست و آسیب های جدی به بافت های داخلی، عفونت هایی که بلافاصله با نبود پوست و حمله دشمنان بدن ایجاد می شود همه نتیجه سهل انگاری و مطلع نبودن از خطرهای بالقوه وسایل و یا موادی است که با آن ها سر و کار داریم. در این مطلب با بررسی موادی که باعث سوختگی می شود خواهیم فهمید که در صورت بروز این اتفاقات چه اقداماتی باید انجام دهیم و نحوه امداد رسانی چگونه باید باشد.

انواع سوختگی و تاثیر آن بر بدن

دمای محیطی، معمولا تاثیر اندکی بر روی عملکرد سلولی ما دارد اما با افزایش دمای مستقیم به سلول و طولانی شدن این زمان می بینیم که ساختار سلولی دچار اشکال می شود. به طور معمول سلول با دمای بیش از 40 درجه شروع به واکنش داده و پروتئین های درون سلولی تجزیه می شوند با افزایش دما و زمان بیشتر این درگیری حرارت با سلول، شدت این مرگ سلولی افزایش یافته تا در دمای بالاتر از 60 درجه مرگ توده ای سلول یا همان نکروز اتفاق می افتد. در انواع سوختگی شدت آسیب به بافت به میزان زمان تماس توده سلولی با ماده سوختنی، میزان سوزانندگی یا درجه حرارت تولید شده رابطه مستقیم دارد. تاثیر اولیه این میزان مداوم حرارت سوزانندگی بالارونده پس از پوست، به سراغ سلول های درونی تر رفته و آنها نیز دچار تجزیه پروتئینی و مرگ سلولی و توده ای شده، به همین دلیل در سوختگی های پیش رفته پس از مرگ سلول های عصبی دردی احساس نمی شود و در نهایت این امر ادامه می یابد تا منبع سوزانندگی از بدن مصدوم دور شود.

شوک سوختگی یک عامل کشنده

در سوختگی های بالای 20 درصد میزان و شدت وارده به بافت مویرگی باعث می شود که رگ های مویرگی با آسیب جدی به دیواره مویرگی نفوذپذیری بیشتری ایجاد کنند که این امر باعث از دست دادن آب بسیار زیادی می شود، از دست دادن آب بدن به این شکل را شوک سوختگی می گویند. متاسفانه در این فرایند سلول آب زیادی از دست می دهد و این افزایش به شکل اتوماتیک در هر ساعت بر حجمش افزوده می شود و در صورت انجام ندادن عملیات امدادی و درمان تخصصی فرد از درون آب بدنش را از دست خواهد داد و در نهایت فرد خواهد مرد. البته با استفاده از دانش به روز پزشکی و درصد بندی تخصصی و رسیدگی های مداوم با تزریق مایعات املاح دار و مسیرهای پیشگیرنده گسترش دفع آب، توان کنترل این شوک مرگ آور وجود خواهد داشت.

انواع سوختگی با مواد مختلف و عملیات امدادی

↵ سوختگی با مواد شیمیایی:

این مواد که در حالت اسیدی یا قلیایی هستند معمولا باعث حالتی به نام اسکار در بافت بدنی می شوند. اسکار تغییر شکل یافتن و آسیب دیدگی لایه های زیر پوست را می گویند، اسکار معمولا پیامد نکروزهای انعقادی می باشد. نکروز انعقادی حالتی است که در آن به علت بسته شدن عروق خونی حالت اپوکسی (کمبود اکسیژن) حاد ایجاد شده و بافت کشته می شود. بر اثر تماس این مواد با پوست تنها عملیات امدادی بسیار مهم در فرایند نجات شستشوی مداوم و طولانی مدت با آب فراوان است بخصوص اگر این مواد مستقیما بر روی صورت و چشم مصدوم ریخته شده باشد. سرعت عمل شما در شستشوی فرد می تواند مانع از آسیب های بیشتر و عمیق تری شود چرا که این مواد حالت خورندگی دارند و با اولین تماس به داخل نفوذ کرده و بافت های سلولی را از بین می برند. در نظر داشته باشید که حداقل زمان شستشوی این بخش ها 10 دقیقه است و در این مورد از انواع سوختگی شما اگر می توانید با سیستم 10 دقیقه شستن یک دقیقه گرم کردن مناسب بدن تا 60 دقیقه بدن را بشویید. نکته که باید رعایت شود این است که در صورت سرد بودن محیط مصدوم و استفاده از آب در زمان طولانی، فرد می تواند دچار هیپوترمی و سرمازدگی شود پس بعد از چند دقیقه نسبت به گرم نمودن مصدوم اقدامات لازم را انجام دهید.

↵ سوختی در آتش سوزی ها با سوخت های فسیلی و یا غیر فسیلی:

همانگونه که در مطلب آتش سوزی گفته شد حداکثر دمای محیطی که در آن آتش سوزی اتفاق می افتد نزدیک به هزار درجه سانتی گراد است. پس با علم به این مطلب که بدن در دمای 60 درجه سانتی گراد شروع به متلاشی شدن سلولی می کند باید بدانیم که اولین مواد سوزاننده تاثیر مستقیم بر اپیدرم (پوست) و درم (هر آنچه زیر پوست است) می گذارد. اقدامات درمانی این نوع سوختگی ها مانند انواع سوختگی دیگر بسیار تخصصی و پیچیده است اما اقدامات ایمنی در این موارد حیاتی، کارامد و بسیار مهم است. اولین قدم این است که باید مواد سوختنی را از مصدوم دور نمایید یا باید مصدوم را از حجم آتش و مواد سوختی دور کنید. در هر 2 حالت پس از این مورد اولویت اول خاموش نمودن و خفه نمودن آتش سوزی یا نیمه مشتعل بودن بدن یا لباس های مصدوم است که با یک پتو به سادگی می توانید مانع رسیدن اکسیژن به بدن فرد شده و پس از یک دقیقه بدن آماده مرحله بعد است. به هیچ وجه به لباس های چسبیده به مصدوم دست نزنید و آنها را از بافت بدنی جدا نکنید چون می تواند باعث قلوه کن شدن بافت های پخته یا نیمه پخته شود.

↵ انواع سوختگی با مایعات داغ مانند قیر، روغن و …

موادی مانند قیر در گرمای زیاد به حالت مایعی بسیار روان در خواهد آمد و چون بافت پیوندی بسیار قوی دارد پس از سرد شدن به محل سوختگی خواهد چسبید. با توصیه اکید آسان طب در این حالت از انواع سوختگی ها به هیچ وجه قیر سفت شده یا هر ماده ای به این شکل که به بدن مصدوم چسبیده است را جدا ننمایید چرا که این عمل باعث کنده شدن بافت و توده عمیقی از درمی و اپیدرمی بدن خواهد شد. روغن ها و مواد مایع درجه پذیرندگی و جذب گرمایی بالایی دارند و متاسفانه بعد از تماس با پوست تمام این گرمای نهفته را به پوست منتقل کرده و باعث سوختگی های شدید خواهد شد. اما در صورتی که مصدوم را به سرعت از جریان مایع جدا کنید و با آب معمولی قسمت حادثه دیده را خنک نمایید به سرعت دما پایین خواهد آمد و مصدوم را با سرعت به درمانگاه تخصصی برسانید.

مهمترین نکاتی که در شرایط امدادی باید به یاد داشته باشید دور کردن مصدوم از شرایط حادثه است، در شرایطی که شما و همچنین مصدوم می توانید در امان باشید، در این وضعیت شما با بررسی حالت مصدوم توان تصمیم گیری بهتری دارید و تا رسیدن ماموران امداد و نجات می توانید اقدامات اولیه امدادی مانند خنک کردن بدن بیمار با آب معمولی (از آب یخ و خنک کردن با یخ استفاده نکنید) یا کنترل تنفس و در شرایط حاد CPR استفاده نمایید. مجموعه آسان طب امیدوار است با انتقال دانش امدادی و احتیاط نسبت به مواد سوزاننده زندگی سالم و زیبایی کنار هم تجربه کنیم.

منبع: https://mag.asanteb.com