جهت یابی در جنگل حیاتی ترین مورد امداد و نجات

جهت یابی در جنگل یکی از حیاتی ترین موارد امداد و نجات است. به هر دلیلی این امکان وجود دارد که مسیر پیمایش حتی اگر کاملا برنامه ریزی شده باشد، گم شود و این حالت برای حرفه های طبیعت گردی نیز پیش آمده و یا ممکن است که به دلایلی شما از تیمتان جدا شوید و مسیر را گم کنید. در این شرایط برای جهت یابی در جنگل چه اقداماتی باید انجام دهیم؟ در ادامه خواهیم دانست که به هر شکلی شما می توانید از این شرایط، جان سالم به در ببرید و با دنبال کردن استراتژی نجات در جنگل ، در این اقلیم و یا هر محیط طبیعی دیگری می توانید موفق شوید.

جهت یابی در جنگل و روش های آن

جهت یابی در جنگل یا در هر اقلیمی در صورت نبود امکانات تخصصی پیچیده نیست و فقط شما باید نشانه های طبیعت را دنبال کنید و آنها را کنار هم بچینید. نشانه های جهت یابی به شکل عجیب و حیرت آوری در آسمان نهاده شده و از نخستین روزها، بشر از این روش ها استفاده می کرده است. پیشینیان در کوه، دریا و یا جنگل شیوه های خاصی داشتند و در روز به واسطه خورشید و در شب به واسطه ستاره ها یا سیاره ها این عمل را انجام می دادند.

جهت های اصلی را همان گونه که در کودکی و مدرسه خواندیم، 4 جهت اصلی شمال، جنوب، شرق و غرب می باشد که خط وسط هر دو جهت اصلی جهت فرعی است، مثلا ما بین شرق و شمال را شمال شرقی می گوییم. اگر به گونه ای بایستیم که صورتمان به سمت شمال ( N ) جغرافیا باشد پشت سرمان می شود جنوب ( S )، دست راستمان می شود شرق ( E ) و دست چپمان می شود غرب ( W ). این موارد ابتدایی ترین و در عین حال مهمترین بخش برای جهت یابی در جنگل می باشد.

جهت یابی در روز 

جهت یابی در روز با استفاده از خورشید، دامنه حرکت آن و یا بواسطه سازه های ایجاد شده که با چند تکه چوب انجام می دهیم، انجام می پذیرد. در نیمکره شمالی که ما هستیم خورشید از شرق طلوع و به سمت غرب می رود تا غروب کند. اما در همین جا نکته ای وجود دارد، در اوایل بهار و اول پاییز ما شرق حقیقی و غرب حقیقی داریم، یعنی خورشید از شرق حقیقی به سمت غرب حقیقی می رود اما در تابستان و زمستان به دلیل تغییر زاویه چرخشی زمین شرق و غرب به اندازه 5/23 درجه اختلاف پیدا می کنند. البته در مسیرهای طولانی این انحراف بزرگی است اما همین که بدانیم شمال و جنوب کدام طرف است بزرگترین لطف طبیعت است.

خورشید، اولین شیوه جهت یابی

وقتی خورشید در آسمان است تکه چوبی به بلندای نیم متر یه شکل قایم و عمود در زمین فرو کنید. (حتما زمین انتخابی کاملا تخت و بدون هیچ فرو رفتگی یا بالا آمدگی شیب دهنده باشد) می بینیم که سایه چوب به روی زمین می افتد. انتهای سایه که بر روی زمین است را سنگی بگذارید و به آن نقطه الف بگویید. پانزده دقیقه بعد با حرکت خورشید سایه جابجا می شود انتهای سایه جدید را هم علامت گذاری کنید و به آن نقطه ب بگویید. اگر از نقطه الف به نقطه ب خطی بکشیم امتداد آن خط مسیر شرق و مخالف این خط، مسیر غرب را به شما نشان خواهد داد. روبروی شما شمال و پشت سر شما جنوب خواهد بود.

تعیین جهت توسط ساعت مچی عقربه دار

در این حالت ما تنها با عقربه کوچک ساعت که ساعت را نشان می دهید کار داریم. کف دست تان را باز کنید و ساعت را در مرکز آن بگذارید، عقربه ساعتگرد را در مسیر تابش خورشید قرار دهید. وقتی عقربه ساعت با محل تابش خورشید منطبق شد خطی فرضی از مرکز ساعت به عدد دوازده بکشید. نیمساز ( وسط ) یا مابین عقربه ساعتگرد و عدد دوازده جهت جنوبگان را به شما نشان خواهد داد پس نقطه مقابل این عدد می شود شمال.
در این حالت اگر در فصلی از سال هستیم که به خاطر استفاده بیشتر از کارایی روز ساعت را به جلو کشیده ایم ( فصل بهار و تابستان ) قبل از انجام این عملات ساعت را بک ساعت به عقب یا زمان طبیعی بکشید.

جهت یابی به واسطه قبرستان یا جهت قبله

اگر در طول مسیر به قبرستان یا مسجد رسیدید می توانید مسیرتان را راحت تر بیابید:

• محل محراب در مسجد به سمت قبله یا جنوب غربی است.
• در تدفین مسلمانان وقتی میت را در خاک می نهند سمت راست صورت را به سمت قبله قرا می دهند، پس اگر بالای سر قبر قرار بگیرید سمت چپ شما جهت جنوب غربی یا قبله را نشان می دهد.

جهت یابی در شب

جهت یابی در شب یکی از مهمترین بخش های جهت یابی در جنگل می باشد، در شب جهت یابی به واسطه 1. شکل ظاهری ماه و یا 2. ستاره قطبی مشخص می شود. تقریبا در تمام فصول سال در هنگام شب، در صورتیکه آسمان ابری نباشد می شود از این شیوه استفاده کرد.

1. جهت یابی توسط ماه به شکل هلال

با دو حرف انگلیسی p و q آشنا هستید. این دو حرف به شما کمک خواهد کرد که در شب هایی که ماه هلال است مسیر خود را بیابید. برای این روش کافی است با خطی فرضی دو سر هلال ماه را به هم وصل کنید و به سمت پایین ادامه بدهید.

√ اگر خط فرضی که دو سر هلال را به هم وصل کرده و به سمت پایین ادامه می دهید مانند حرف p بود: در نیمه اول ماه قمری هستیم و قوز ماه و قسمت برآمده آن، سمت غرب و شکم ماه سمت شرق را به ما نشان می دهد.

√ اگر خط فرضی که دو سر هلال را به هم وصل کرده و به سمت پایین ادامه می دهید مانند حرف q بود: در نیمه دوم ماه قمری هستیم و قوز ماه سمت شرق و شکم ماه سمت غرب را به ما نشان میدهد.

جهت یابی در زمان ماه کامل

وقتی ماه کامل در آسمان است تکه چوبی به بلندای نیم متر به شکل قایم و عمود در زمین فرو کنید. (حتما زمین انتخابی کاملا تخت و بدون هیچ فرو رفتگی یا بالا آمدگی شیب دهنده باشد). سایه چوب بر زمین می افتد. انتهای سایه که بر روی زمین است را سنگی بگذارید و به آن نقطه الف بگویید. 15 دقیقه بعد با حرکت ماه، سایه جابجا می شود انتهای سایه جدید را هم علامت گذاری کنید و به آن نقطه ب بگویید. اگر از نقطه الف به نقطه ب خطی بکشیم امتداد آن خط، مسیر شرق و مخالف این خط، مسیر غرب را به شما نشان خواهد داد. روبروی شما شمال و پشت سر شما جنوب خواهد بود.

2. جهت یابی در جنگل توسط ستاره قطبی

ستاره قطبی یا ستاره شمالی یکی از قدیمی ترین نشانه های طبیعی برای مسیریابی مردمان قدیم در خشکی و دریا بوده است. در حال حاضر و در نبود وسایل مدرن نیز می توان هنوز به شکل کامل به این شیوه اعتماد کرد و با پیدا کردن مجموعه ستاره به نام های دب اکبر یا مجموعه ستاره های ذات الکرسی، ستاره قطبی را شناسی نمود و جهت یابی در جنگل را انجام داد. اگر کمی در این رابطه مطالعه کنید می بینید که این دو مجموعه ستاره تقریبا روبروی هم هستند و با یافتن یکی آن دیگری نیز پیدا خواهد شد و به شکل جالبی فاصله هر دو تا ستاره شمالی تقریبا به یک اندازه از روی زمین دیده می شود.

پیدا کردن ستاره قطبی توسط ذات الکرسی

این مجموعه ستاره و چیدمانشان در کنار هم مانند حرف w است. این مجموعه شامل 5 ستاره است. در صورتی که خطی از امتداد ستاره وسط به میزان پنج برابر فاصله اش با ستاره های همجوارش ادامه دهیم به ستاره قطبی خواهیم رسید.

پیدا کردن مسیر شمال توسط مجموعه دب اکبر

دب اکبر مجموع هفت ستاره است که شکل ظاهری اش مانند یک ملاقه است، اگر فصله دو ستاره نوک دب اکبر ( منظور دسته ملاقه نیست ) را به میزان پنج برابر ادامه دهیم به ستاره قطبی خواهیم رسید و مسیر شمال برای ما مشخص خواهد شد.

روش های متنوع دیگری هم برای جهت یابی در مناطق طبیعی وجود دارد اما در بحث امداد و نجات ، این چند بخش کمک کننده یک نفر یا گروهی می باشد که در صورت بروز حادثه در جنگل ، در حال پیاده سازی استراتژی جهت یابی در جنگل هستند.

منبع: https://mag.asanteb.com